Agriculture Package Of Packages (Khasi Version)

Ka Rukom Rep Sohniamtra

Jaka Thung & Khyndew:
   Ia u Sohniamtra lah ban thung ha ki jaka dei sngi bha bad kham syaid ka suin bneng, bad ka khyndew kan don la kumno kumno 3 phut shapoh, lait noh ki jaka ba shong um.

Sara Sohniamtra:
   Bunsien ia u sohniamtra la thung da u symbai, don ruh kiba thung da u Soh Sop (Air layerings). Na ka bynta ban lum symbai dei ban jied naki diengsoh kiba bha, bad ba ka rta jong u dieng ki dei ban long la kumno kumno 15 snem shaneng. Ki symbai ba la lum dei ban sait ha ka um bad kito kiba per pat sa bret noh sa thad haka jaka bymdei sngi. Nangta sa bet ha ki jaka ba la pynkhreh. Ym dei ban buh palat ia ka shimiet ia ki symbai la lum.

   Ban lait na ka jingbam khniang bad jingpang lah bah khleh ia ki symbai da ki dawai kpu kum ka Malathoin / Sevin dust bad ka dithane M.45/ Bavistin shwa ban sara ia u symbai.

   Hadien kumba 5-6 bnai ki sara ki la long ban rah tynrai sha ka sara kaba ar da kaba thung iwei iwei i tynrai ha man la ka 15 cms ha u lain bad ka jingjngai na u wei u lain ha u wei pat kan long 30 cms. Ki sara kin long rah tynrai sha ka jaka thung naduh shishem haduh 3 snem ba ka jingjrong jong ki la kumno kumno kan long 75cms (21/2 Phut ) kat kum ka jingibit.

Ka Por Thung:
   Thung han ki taiew khadduh bnai May haduh ka taiew ba nyngkong u bnai August tangba dei ban kiar ha ki bnai ba slap jur katkum ka jinglong jong ka jaka.

Kaba Pynkhreh Jaka Thung:
   Ia ka jaka thung dei ban pynkhuid lypa naduh ki bnai tlang khnang ba ki nuit ki nier ne ki sla dieng sla siej kin ion ban pur bad sa tih ki thliew ki ba heh 60 x 60 x 60 cms kiba jngai 5 mitar na kawei sha kawei pat katba lah ha ki lain kiba beit. Ia ka khyndew kumba 15 cms, hajrong dei ban buh la ka jong.

Ka Rukom Thung:
   Weng lut ia ki tnat jong ki sara shwa ban thung bad pyndap khyndew ia ka thliew da ka khyndew ba la khleh lang bad ka sboh eit/ nuit kat ban biang thung. Nangta sa thung beit hamar pdeng ka thliew ia u diengsoh da kaba pynbeit ia ki thied katba lah , ym dei ban kyllain bad sa pyndap da ka khyndew ba la buh kyrpang bad ba la khleh lang bad ka sboh hadien nangta sa tap khyndew shuh shuh lada dang donkam khnang ba kan ym sahkut um ha ka thliew.

   Ia ka sboh niut/ eit dei ban ai ha u bnai Nohprah. Dei ruh ban ai dawai sboh mar ryngkat la kumno kumno 2 ne 3 sien ha ka por ba u Jingthung u sdang ban mih lung. Ia ka sien kaba nyngkong dei ban ai ha ki bnai Lber- Iaiong bad hadien pat ha u bnai Jylliew – Naitung bad ha u Nailur – Risaw.

   Ia ka sboh dawai dei ban ai narud jong u diengsoh da kaba tih thliew kumba 30 cm ka jingiar, la kumno kumno ka jingjylliew kumba 10cm haduh 30cms ka jingngai na u tynrai haba u jingthung u dangrit. Haba u diengsoh u la nangheh nangheh dei ban pynjngai shuh shuh haba ai sboh bad sboh dawai kat kum ka jingpiar ki tnat. Ai shun kumba 3 kilo shi tynrai shisien man la ka lai snem khnang ban pynbha ia ka khyndew. Ai ia ka ha u bnai Kyllalyngkot – Rymphang.

   Ia ki dawai sboh bad sboh dei ban ai tang ha ki jaka madan ne ba don Terrace.

Ki Sboh bad dawai Sboh:

Sl. No.	Ki Sboh Bad Ki Sboh Dawai	Ka Snem Jong Ki Diengsoh
		1(KG)	2(KG)	3(KG)	4(KG)	5(KG)	6(KG)
1.	Sboh eit masi/sniang ne sboh niut (kilo na ka bynta uwei u diengsoh)	5	10	15	20	25	30
2.	Sboh Urea (kram na ka uwei u diengsoh)	0.100	0.150	0.200	0.250	0.300	0.350
3.	Sboh SSP (kram na ka bynta uwei u diengsoh)	0.100	0.200	0.300	0.400	0.500	0.600
4.	Sboh MOP (kram na ka bynta uwei u diengsoh)	0.050	0.100	0.150	0.200	0.250	0.300

Ka Jingsumar ia ki diengsoh:    Naduh ka snem ba nyngkong dei ban or noh ia baroh ki tnat ba mih hapoh ka 50 cms ha khyndew ha ki jaka madan ha ki sharing lum pat ka lah ban kot shaduh 1 mitar kat kum ka jinglong riat ka jaka man la ka por , nangta ailad tang 3 ne 4 tylly ki tnat heh khnang ba u dieng un wan dur bad ban shkem bha.

   Hadien nangta man la ka snem dei ban pynkhuid barabor ia ki ba dang sei lung na u met bah, ki tnat kiba la iap noh, u wei na ki tnad kiba iakynduh bd kino kino ki that ba don jingpang ne bym i long ha ki bnai tlang ynda la dep kheit ia u soh.

   Dei ban kynmaw ruh ba ha ka por ba pom ia ki tnat ba kham heh dei ban pom katba lah naduh jaka ba pait pnat bad ka jingpom ruh ba kan plih bha da kaba pom na shapoh lane da kaba ot da ka kurat bad sa tah da ka Bordeaux paste ha jaka ba la pom ne ot.

Pushara shun:    Kaba pushara shun ia u diengsoh ka iarap bha ban lait na ka jingbam khniang bad jingpang u metbah dei banleh man ka snem ha u bnai Feb – March da kaba khleh 1kg Tutia + 2 kg Ka shun kpu bad ka um kat ban biang ban ai pushara.

Kaba ai um:    Lada long kaba lah, u diengsoh u donkam ai um la kumno kumno arsien shibnai ha ki par rang khnang ba un soh bha.

Ki Jingthung bynrap:    Lah ban thung bynrap bad kiwei kiwei ki jait jingthung kaba ka rta jong ki kam palat ia ka 5 snem tangba ym dei ban thung hajan eh ki tynrai diengsoh ba u jingthung bynrap un nym pynwit ne ia knieh jingbam bad u diengsoh.

   Ki jingthung kiba lah ban thung bynrap ki long kum u Shynrai, Sying, Riewhadem, u Sohtrun, Ka Kait, u soh Kymphor, ki Jhur ki Jhep khamtam ka bha eh ban thung u Presbin, Motor bad kiwei kiwei de.

Ki Khniang bad Jingpang:

a) Ki Khniang
  i) Niangsamthliew ia u diengsoh : Inject da ka umphniang sharak/ petrol dawai khniang ia ki thliew khniang lane wieh da u kunphad ne jain jot bad bsuh ha ki thliew ha kitei ki dawai bad set da ka ktieh.

  ii) Niangbamsla/ Niangsamthliew ia ki tnat / Niangksem/ Ksain soh etc. : Synreit da ka Dimecron / Rogor da kaba khleh ar shamoit / saw shamoit sha ha ka 18 litar ka um.

b) Ki Jingpang
   i) Gummosis (iap iong ka snep) : Kane ka jingpang nyngkong ka paw da ka jingmih ka um kaba long kum ka gum kaba lam saw bad hadien pat ka kylla tyrkhong bad pait bunsien u dieng hi baroh u wei u iap noh lada ym sumar.
   Khrud noh iaki bynta ba la ktah ka jingpang bad sa tah da ka Bordeaux paste (1:2:20 ).

   ii) Soothy mould : Kane ka jingpang ka i kumba phuh tit iong ki sla, ki that bad ki soh.
   Synreit da ka dawai Blue Copper / Blitox da kaba khleh 10- 11 shamoit sha ka dawai ha ka 18 litar ka um.

   iii) Powder Mildew : Lah ban ithuh ia kane ka jingpang da ka jinglong bthuh lieh ki sla bad ki tnat lung.
   Synreit da ka Sulfex/Bavistin da kaba khleh 7/4 shamoit sha ha ka 18 litar ka um.

   iv) Wither tip/Anthracnose : Ki tnat rit ki iap noh.
   Synreit da ka Blue Copper/ Blitox da kaba khleh 10-11 shamoit sha ka dawai ha ka 18 litar ka um.

N.B. : Bordeaux paste 1:2- 10 = Khleh shi kilo u tutia + ka shun kpu ha ka 10 litar ka um.

Bordeaux Mixture : Khleh 100gms tutia + 100gms shun kpu +10 litar ka um ha ki Borti/ Dabor Plastic u tutia la ka jong bad ka shun la ka jong nangta sa khleh lang. Shwa ban pyndonkam dei ban da test da kaba wieh shiphang da ka wait / tari bad lada kiew sarang ka wait / tari dei ban ai shun 18m litar = shitin umphniang sharak ka um.